- қафо
- [قفا]а1. пушти гардан, паси сар2. умуман пушт, пас, ақиб; пай, дунбол; қафои расм пушти расм, тарафи холии акс; қафои саҳна паси парда (дар театр); қафои теппа тарафи пушти теппа, паси теппа; дари қафо дари воқеъ дар ақиб; дари партов; аз ҳама қафо аз ҳама охир; аз қафо аз пас, аз дунбол; аз қафои… а) аз пушти…, аз ақиби…; аз пайи…, аз дунболи…; б) баъди…, баъд аз…, пас аз…; ба қафо ба тарафи ақиб, ба пас; ақибнокӣ, пуштнокӣ; ба қафо афтодан, ба қафо нигаристан, қадаме ба қафо гузоштан; ба қафои… а) ба пушти (худ), ба паси (худ); б) дар паси (сар); ба пушти (сар); қафо афтодан ниг. қафо мондан (а, б); қафо гаштан а) ба ақиб гаштан, баргаштан; б) ақибнишинӣ кардан, ақиб рафтан; қафо мондан а) аз коре ё чизе ақиб мондан; б) ба таъхир мондан, дер сар шудан(-и кишт); в) суст ҳаракат карда вақтро кам нишон додани соат; қафо партофтан иҷрои кореро ба таъхир андохтан; кореро кашол додан; қафо рафтан ба ақиб рафтан, қафо гаштан; пешу қафо кардан ба пешу пас гузоштан, пасу пеш бурдан; худро қафо кашидан худро ба ақиб гирифтан, ақибнокӣ рафтан; ҷоеро қафо гузоштан ҷоеро паси сар кардан, аз маҳалле гузаштан; аз қафои касе афтодан касеро таъқиб кардан; аз пайи касе гаштан (бо ягон қасди бад); аз қафои касе гаштан а) аз паси касе шилқин шуда гаштан (то расидан ба мақсаде); б) касеро таъқиб кардан; аз қафои касе гиристан (ё гиря кардан) дар рафтани (ё гуселонидани) касе гиря кардан; аз қафои чизе давидан дар ҳусули чизе такудав кардан; дар ҷустуҷӯи чизе сарсон шудан; аз қафои коре рафтан аз пайи коре шудан, пушти кори худ рафтан; аз дарс қафо мондан а) ба дарс дер кардан, ба машғулият таъхир карда омадан; б) сустӣ кардан дар омӯзиши маводи дарсҳо; ба қафо гаштан ба ақиб рӯй гардондан, қафо гаштан, баргаштан; ба қафо гузоштан гузашта рафтан аз ҷое, тай намудан; ба қафо мондан тай шудан, паси сар шудани ҷое; дар қафо мондан а) ниг. қафо мондан (а, б); б) тай шудан, паси сар шудани ҷое
Толковый словарь таджикского языка (в 2 томах). — Душанбе, НИИ языка и литературы им. Рудаки. Под редакцией Сайфиддина Назарзода. 2008.